تجزیه و تحلیل کارایی نسبی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار

هدف این مطالعه، تجزیه و تحلیل کارایی نسبی 166 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در دوره زمانی 90-1381 است. اهمیت دستیابی به ارقام کارایی از آن جهت است که می‌تواند معیار ارزش‌گذاری شرکت‌هایی باشد که همزمان در دو بازار تولید و بازار مالی فعالیت دارند. در این مقاله با استفاده از رویکرد مرزی تصادفی (SFA)1 ابتدا ارقام کارایی در سطح شرکت تخمین زده شده و سپس، براساس رقم کارایی به‌دست‌آمده، شرکت‌ها و صنایع مرتبط با آن‌ها در سه گروه ناکارا، کارایی متوسط و کارا رتبه‌بندی و تحلیل شده‌اند. یافته‌های تحقیق دلالت بر آن دارد که ضرایب متغیرهای مدل دارای علامت مورد انتظار بوده و از نظر آماری معنا دارند. همچنین، در دوره مورد بررسی، بر تعداد شرکت‌های ناکارا افزوده شده و در تعداد شرکت‌های کارا تغییر محسوسی مشاهده نشده است. بر همین اساس تنها 21 درصد شرکت‌های بررسی‌شده در نمونه، کارا و بقیه با کارایی متوسط یا غیر‌کارا هستند. همچنین، نتایج نشان می‌دهد صنعت خودرو و ساخت قطعات، صنایع ساخت محصولات فلزی، سایر محصولات غیرفلزی، قند و شکر در گروه صنایع ناکارا و درمقابل صنایع فلزات اساسی، چندرشته‌ای، سیمان و صنعت محصولات کاغذی در گروه صنایع کارا جای گرفته‌اند.